DodaSport | Әлем және Қазақ спорты Спорт
Бірінші орта салмақтағы қазақстандық кәсіпқой боксшы Батыр Жүкембаевтың IBO International белбеуін иеленгенін сүйіншілей хабарлағанбыз. Канаданың Монреаль қаласында өткен жекпе-жекте ол мексикалық тәжірибелі Косме Ривераны мерзімінен бұрын ұтса, тағы бір жерлесіміз Абылайхан Құсайынов та қарсыласынан басым түсті. Сол бокс кешінде осы былғары қолғап шеберінің жанында ақыл-кеңесімен бөлісіп жүрген еліміздің танымал кикбоксшысы Елмұрат Қайыпжановты көзіміз шалып қалды.
Өткен ғасырдағы 90-жылдардың соңына қарай кикбоксингтен әлем біріншілігінде қола жүлдегер атанып, Азия мен Еуропада топ жарған Елмұрат Қайыпжанов соңғы уақытта былғары қолғап шеберлерін даярлауға ден қоя бастаған екен.
Елмұрат Мұқашұлы, сіздің ел кикбоксингі тарихында өз орныңыз бар екенін жақсы білеміз. Бірақ, жақында сізді кəсіпқой боксшылар Батыр Жүкембаев пен Абылайхан Құсайыновтың жанынан көріп қалдық…
– Негізі, біз де спортты сол бокстан бастағанбыз. Алматы облысындағы Еңбекшіқазақ ауданына қарасты Нұра ауылында бокс үйірмесіне барып жүрдім. Кейіннен ғой кикбоксингке ауысқанымыз. Сондықтан, соңғы жылдары басымдықты олимпиялық спорт түріне беруді жөн тауып, жастарымызға аздап қолғабыс етіп жүрген жайымыз бар.
– Екі боксшының соңғы жекпе-жектеріне қатысты бапкер ретінде берген бағаңыз қандай?
– Бұл бокс кешіне көпшіліктің көңілі толды. Батыр өзінің шынымен мықтылығын дəлелдей білді. Себебі, оның қарсыласы осал емес еді. Тəжірибелі, əрі атағы да бар. Соған қарамастан, Батырдың басымдығы көзге анық көрініп тұрды. Абылайхан да жарады. Жас бола тұра кəсіпқой боксқа кездейсоқ келмегенін аңғартты. Екеуі де дарынды. Батырдың жойқын соққылары, жылдамдығы шетелдік мамандар тарапынан да ескерусіз қалған жоқ. Абылайхан да сол ағасының ізін басып, жаңа белестерді бағындыруға ұмтылып келеді.
– Батырмен таныстық қалай басталған еді?
– Спортқа жанашыр бауырларымыздың арқасында «Осы салада жетістікке жетсем, ел абыройын асқақтатсам» деген жастарымыздың қасынан табылдық. Батырмен үш-төрт жылдан бері бірлесіп жұмыс істеп келеміз. Кейіннен бұл қатарға Абылайхан да қосылды. Геннадий Головкин, Қанат Ислам, Жанқош Тұраров секілді бірталай боксшыларымыз мұхит асып, қазақтың жуан жұдырығының әлеуетін байқатып жүр. Масқат – жастарымыз да сол ағаларының жолын қуса екен дейміз. Бұлар ізімізді басар інілеріміз ғой. Бұрындары батырларымыз ақ найзаның ұшымен, ақ білектің күшімен ел үшін, жер үшін қасық қаны қалғанша күрессе, бүгінгінің батырлары қазақтың атын жер-жаһанға танытсақ дейді. Рас, бүгінгі күнде әлем Қазақстанды білім, өнер және спорт салаларындағы толағай табыстары мен береке-бірлігі арқылы танып, мойындай бастады. Ендеше, осы бағытты ұстанғандарға неге көмектеспеске?! «Ағайынның аты озғанша, ауылдасыңның тайы озсын» дейді ғой қазақ.
– Кəсіпқой бокста тағы кімдерге қолдау көрсетіп жүрсіз?
– Асқат Уəлихановтың аяқ алысына қуанамыз. Одан бөлек, Қанат Ислам мен Жанқош Тұраровқа қолдан келгенше қолдау көрсеттік, алдағы уақытта да көмекетен аянайын деп отырған жоқпыз.
– Кез келген кəсіпқой боксшы атақ-даңқпен қатар мол табысқа кенелгісі келері анық. Жалпы, Батыр мен Абылайханның алдына қойылған басты міндет қандай?
– Бүгінге дейін Батыр тоғыз кездесуінің сегізін мерзімінен бұрын аяқтады. Бастамасы жаман емес. Дегенмен, осы жетістіктің өзіне дандайсып кетпеуі керек. Негізі, Батыр да, Абылайхан да өте қарапайым жігіттер. Батыр аты аңызға айналған Мұхамед Əли, Мэнни Пакьяо немесе Майк Тайсон секілді былғары қолғап шеберлерінің жетістіктеріне жетсе, соған ұмтылса дейміз. Ең бастысы, бұлардың көздерінде от бар, екеуінің де болашағы алда. Тек, еңбекқорлықтан танбау керек. Кезінде өзімнің де күніне үш-төрт сағат қана ұйықтап, жаттығу жасаған кездерім аз болған жоқ. Таңның атысы, күннің батысы залдан табылатынбыз. Соның арқасында Еуропада, Азияда үздік болдым. «Мені жеңетін қазақ əлі туған жоқ», деп жар салған əйгілі кикбоксшы Шабан Шадмановты да Еуропа чемпионатының финалында жеңдім. Үш рет əлем біріншілігіне қатысып, қола жүлдегер атандым. «Қоянды намыс, ер жігітті намыс өлтіреді» деп айтады. Бізді де алға, жаңа жетістіктерге жетелеген – намыс. Енді біздің інілеріміз Серік Қонақбаев ағалары секілді өздерінің есімдерін бокс жылнамасына алтын əріптермен жазып қалдырса дейміз.
– Батыр мен Абылайханның жекпе-жектері шетелдерде өтеді. Ал жаттығу жұмыстары жолға қалай қойылған?
– Əлгінде айтқандай, спортқа бей-жай қарамайтын ағаларымыздың арқасында жаттығуларына барып тұрамыз. Мұны мен «Болар елдің баласы бірін-бірі батыр дейді» дегенге мысал қылар едім. Кездесулер алдында осы боксшыларымыздың қасынан табылып, білген-түйгенімізбен бөлісіп, ақыл кеңесімізді береміз. Бұл балалардың болашағына қатысты жоспарлар аз емес. Алла сəтін салса, жастарымыздың əлемдік деңгейде танылуы жолында көптеген жұмыстар істейтін боламыз. Арық айтып, семіз шыққанға не жетсін! Інілеріміз біз бағындыра алмаған асулардан асса екен деп тілейміз.
– Сіздердей қамқоршы ағалары барда, олар əлі талай жетістікке жетеді деп ойлаймыз. Əңгімеңізге рахмет!
Мадина Асылбек, журналист
